میانگین مصرف آب در ایران ۶۵ لیتر بیشتر از الگوی جهانی/ جیره‌بندی آب راه نجات کشور است؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، با بالا رفتن دمای هوا در روز‌های اخیر مصرف آب در خیلی از نقاط کشور بیشتر شده، موضوعی که ممکنه باعث افت فشار آب در بعضی شهر‌ها بشود و هیچ گونه آما و اطلاعاتی از قطعی برنامه ریزی شده وجود ندارد و اگر‌ای شرایط ادامه دار شود شبکه‌های توزیع آب تحت فشار زیادی قرار می‌گیرند.

ایران در آستانه یک بحران زیست‌محیطی و اجتماعی قرار گرفته است؛ بحران کمبود آب. سال‌ها خشکسالی‌های متوالی، مدیریت نادرست منابع آبی، و الگو‌های مصرف بی‌رویه، سفره‌های زیرزمینی را خالی کرده و رودخانه‌ها را خشک کرده است. در چنین شرایطی، زمزمه‌های جیره‌بندی آب دیگر یک گزینه نیست، بلکه ضرورتی حیاتی برای بقای کشور، حفظ کشاورزی، صنعت و تأمین آب آشامیدنی برای نسل‌های آینده به شمار می‌رود. آیا جامعه آمادگی پذیرش این واقعیت تلخ و همراهی با راهکار‌های قاطعانه را دارد؟

جیره بندی آب در شرایط بحرانی 

امروز کشورمان با چالشی بنیادین رو‌به‌رو است؛ بحران کمبود آب با وجود کاهش بارش ها شدت گرفته است. سال‌ها خشکسالی‌های پی در پی، تغییرات اقلیمی، برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و سطحی، و الگو‌های مصرف نادرست، سفره‌های آب زیرزمینی را تهی کرده و رودخانه‌ها را به مسیر‌های خشک و خاطره‌انگیز تبدیل کرده است. در چنین شرایطی، ایده جیره‌بندی آب دیگر نه یک گزینه احتمالی، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر برای حفظ بقای کشور، تأمین آب آشامیدنی، حفظ کشاورزی، و پایداری صنایع است.

با توجه به واقعیت‌های موجود، جیره‌بندی آب به دلایل زیر یک ضرورت حیاتی است. اول اینکه بدون مدیریت قاطعانه، ذخایر آبی باقی‌مانده نیز به زودی نابود خواهند شد و نسل‌های آینده با کمبود مطلق آب آشامیدنی مواجه می‌شوند.از سوی دیگر  کشاورزی که بیشترین سهم مصرف آب را دارد، در صورت عدم سهمیه‌بندی، با خطر نابودی کامل رو‌به‌رو خواهد شد که پیامد‌های اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای دارد.ناگفته نماند  اولویت اصلی باید تأمین آب شرب سالم و کافی برای شهروندان باشد. جیره‌بندی در بخش‌های دیگر، امکان حفظ این اولویت را فراهم می‌کند.همچنین  اجبار به رعایت الگوی مصرف، می‌تواند فرهنگ صرفه‌جویی را در جامعه نهادینه کند و افراد را به ارزش واقعی آب پیوند دهد و از همه مهمتر اینکه  در شرایط کمبود شدید، رقابت بر سر منابع آبی می‌تواند منجر به تنش‌های اجتماعی و حتی درگیری شود. جیره‌بندی منظم و عادلانه، از این خطر می‌کاهد.

بحران آب در ایران یک واقعیت تلخ است که نیازمند تصمیم‌گیری‌های قاطع و اقدامات فوری است. جیره‌بندی آب، هرچند ممکن است ناخوشایند به نظر برسد، اما به عنوان یک ضرورت برای حفظ حیات و تضمین آینده کشور، باید با جدیت تمام مورد توجه قرار گیرد. همکاری همگانی، پذیرش مسئولیت، و همراهی با سیاست‌های مدیریت منابع آبی، تنها راه عبور از این بحران و رسیدن به آینده‌ای پایدار است.

مصرف آب درایران فراتر از استاندار جهانی 

طبق آمار شرکت مهندسی آب و فاضلاب، در ایران هر نفر متوسط روزانه حدود ۱۹۵ لیتر آب مصرف می‌کند که این عدد ۱۳۰ لیتر از مصرف استاندارد در جهان بالا‌تر قرار دارد که این رقم در برخی از استان‌های کشور رقم بیشتری است. بر اساس اعلام رسمی استان‌های خوزستان، البرز، لرستان، زنجان، فارس و تهران جزو استان‌هایی پر مصرف هستند به طور مثال مصرف روزانه آب در تهران ۱۹۰ لیتر است به طوری که میزان بارندگی در پایتخت ۴۸ درصد کمتر از میانگین بلند مدت آب است که دچار نگرانی‌های زیادی در این زمینه شده است.

در برخی از استان‌های کشور مصرف آب طبق الگو مناسب استفاده می‌شود که این استان‌ها شامل ز خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان، مرکزی و شهر مشهد است که این الگو در استان مشهد حدود ۱۳۰ لیتر در روز برای هر نفر بوده است.طبق گفته‌های کارشناسان میزان مصرف هر استان به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله فشار شبکه‌های آبرسانی، نوع رفتار مصرفی مردم، وسایلی که در خانه‌ها استفاده می شود و همچنین فرهنگ عمومی آن منطقه استفاده می‌شن و فرهنگ عمومی مصرف. استفاده از تجهیزات کم‌مصرف یا حتی سایه‌بان می‌تواند به کاهش مرف کمک بسزایی کند.

در سوی دیگر مصرف روزمره، هدر رفت آب از مسائل بسیار جدی در این زمینه است چرا که ۱۵ درصدآب به دلیل فرسودگی لوله‌ها در شبکه از بین می‌رود. در نهایت اگر مصرف آب به دست مردم و مسئولین هر چه زودتر کنترل نشود در آینده نزدیک با مشکلات جدی در تامین آب روبه رو خواهیم شد که اصلاح عادت‌های مصرف و استفاده از وسایل بهینه، شاید راهی برای گذر از تابستانی که بارندگی زیادی نداشته ،باشد.

به گزارش آنا، با اوج‌گیری گرمای تابستان و افزایش ناگزیر مصرف آب در سراسر کشور، آمار‌های نگران‌کننده حکایت از مصرف سرانه ۱۹۵ لیتر آب شرب برای هر ایرانی در شبانه‌روز دارد؛ رقمی که حیرت‌انگیزتر آنکه ۶۵ لیتر از الگوی مصرف استاندارد جهانی بالاتر است. این شکاف عظیم بین مصرف ما و استاندارد‌های جهانی، زنگ خطری جدی برای آینده منابع آبی ایران به شمار می‌رود. در چنین شرایطی، جیره‌بندی آب دیگر نه یک گزینه مدیریتی قابل بحث، بلکه ضرورتی حیاتی برای بقای کشور، حفظ شریان حیاتی کشاورزی، استمرار فعالیت صنایع و مهم‌تر از همه، تضمین دسترسی نسل‌های آینده به آب آشامیدنی سالم و کافی است.