قاچاق یا مصرف بالای سوخت خودروهای داخلی؛ چرا مدیریت بنزین از کنترل خارج شد؟

در گفت‌وگو با آنا مطرح شد؛

رئیس سابق بهینه‌سازی مصرف سوخت، گفت: بنزین برای قاچاقچیان جذاب است، اما با توجه به شرایط می‌توان گفت که بد مصرفی بنزین در کشور تاثیر بیشتری بر ناترازی و مشکلات کشور در بحث تامین بنزین دارد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، در حالی معاون اول رئیس جمهور خبر از افزایش مصرف بنزین تا ۱۳۱ میلیون لیتر در روز می‌دهد، که عده‌ای قاچاق سوخت را عامل این مصرف بالا می‌دانند و عده‌ای دیگر مصرف بالای خودرو‌های داخلی را مقصر می‌شمرند. اما دلیل واقعی عدم مدیریت بنزین چیست؟

محمدرضا عارف با بیان اینکه «طبق قانون میزان مصرف بنزین ۱۰۰ میلیون لیتر در روز بوده اما در بخش‌هایی از سال به ۱۳۱ میلیون لیتر در روز در مصرف بنزین رسیدیم»، گفت: «قیمت تمام شده هر لیتر بنزین برای دولت ۵۰ سنت است اما با نرخ ۱۵۰۰ تومان می‌فروشیم.» اما  در شرایط فعلی همان طور که بارها از سوی مسئولان ذکر شده است امکان افزایش قیمت بنزین نیست و دولت نیز به سختی در حال تامین بنزین مورد نیاز است. 

مصرف بالای بنزین مجموعه‌ای از سوء مدیریت هاست

این شرایط حتی باعث شده است که طی دو سال گذشته سهمیه سوخت نوروزی که پیش از این در ایام نوروز مرسوم بود نیز از سوی دولت ارائه نشود. اما مقصر اصلی این مصرف سوخت بالا کیست؟ قاچاق یا مصرف بالای خودروهای داخلی، کدام عامل مقصراز کنترل خارج شدن سمت مصرف در بحث بنزین شده است؟

در این رابطه نصرت الله سیفی رئیس سابق بهینه سازی مصرف سوخت در گفت‌و‌گو با خبرنگارآنا گفت: در حال حاضر امکان انجام مانور قیمتی بر روی بنزین وجود ندارد، اما باید توجه داشت که دلیل مصرف بالای بنزین مجموعه‌ای از سوء مدیریت هاست. لازم به ذکر است که میزان قاچاق در بنزین بسیار کمتر و محدودتر از گازوئیل است؛ چرا که بنزین فرار است و حمل و نقل آن نیز پرخطر و سخت است؛ همچنین حاشیه سود قاچاق گازوئیل بسیار بیشتر از بنزین است.

وی ضمن تاکید بر بالا بودن مصرف بنزین خودرو‌های داخلی ادامه داد: هم اکنون بنزین هم برای قاچاقچیان جذاب است، اما با توجه به شرایط می‌توان گفت که بد مصرفی بنزین در کشور تاثیر بیشتری بر ناترازی و مشکلات کشور در بحث تامین بنزین دارد. نباید بدمصرفی را تنها در موتور خودرو‌ها دید و حمل و نقل می‌تواند راه‌های بسیاری برای بهینه سازی داشته باشد.

سیفی تاکید کرد: اگر سیستم حمل و نقل عمومی پیشرفته و مناسبی داشته باشیم، اقبال به استفاده از خودروی شخصی کاهش می‌یابد و به دنبال کاهش مصرف نیز حادث خواهد شد.

رئیس سابق بهینه سازی مصرف سوخت ضمن تاکید بر اهمیت در نظر داشتن تمامی عوامل موثر بر میزان مصرف سوخت گفت: حتی میزان باد تایر‌ها می‌تواند ۳ الی ۴ درصد و نصب باربند روی خودرو‌های سواری تا ۴ درصد بر روی مصرف خودرو‌های سواری تاثیر دارد. پس باید به حمل و نقل به شیوه عوامل تجمیعی نگاه کرد و می‌توان گفت که ناکارآمدی در مجموعه حمل و نقل نهفته است.

راه کار چیست؟

سیفی در خصوص راهکار‌های غلبه بر مشکلات ناترازی سوختی گفت: دولت در حل این مشکل نقش کلیدی دارد، اما تنها بازیگر دولت نیست؛ باید با فرهنگ سازی مردم را نیز تشویق به مدیریت مصرف کرد. به نظر من علاوه بر اشخاص حقیقی و حقوقی باید بر قاچاقچیان نیز تاثیر روانی گذشت تا سرمایه این افراد به جای قاچاق وارد مسیر ارزش افزایی شود.

وی ادامه داد: باید توجه داشت سازمان مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی زیر نظر نهاد ریاست جمهوری بر اساس ماده ۴۶ قانون برنامه هفتم توسعه مسئول ایفای نقش محوری و مدیریت مصرف بهینه سوخت در کشور است و باید قدرت ویژه و تام اختیار داشته باشد که بر اساس ماده ۱۲۷ قانون اساسی رئیس جمهور توانایی تفویض اختیارات لازم به فرد مدیر این سازمان را دارد. همچنین لازم است که قوه‌های قضاییه و مققنه نیز با ارائه حمایت‌های لازم و تفویض اختیارات به نهاد مذکور در راستای یکپارچه شدن اقدامات حوزه انرژی گام بردارند.