آیا استرداد لایحه «مقابله با اخبار خلاف واقع» از طرف دولت قانونی است؟

به گزارش تجارت نیوز، دولت مسعود پزشکیان لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» را به دلیل انتقاداتی که به آن وارد شد و شباهت آن به طرح صیانت مجلس، از دستور کار خارج کرد و درخواست استرداد آن از مجلس شورای اسلامی را داد.

سخنگوی دولت در این باره اعلام کرد: «در راستای حفظ انسجام ملی و تاکید رئیس‌جمهور استرداد لایحه فضای مجازی در جلسه امروز دولت مصوب شد.» گفتنی است که جلسه هیات‌ دولت امروز چهارشنبه ۸ مرداد ماه ۱۴۰۴ برگزار شد.

همچنین الیاس حضرتی، رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت درباره تصویب استرداد لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» در هیات دولت توضیح داد: «توجه به خواست و مطالبات مردم یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شخص رئیس‌جمهور و دولت اوست و از این رو با توجه به نقدهای شکل گرفته درباره «لایحه مقابله با محتوای خلاف واقع در فضای مجازی»، در جلسه امروز هیات دولت استرداد این لایحه مصوب شد.»

رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت افزود: «همانطور که رئیس جمهور پزشکیان بارها تاکید کرده است، این دولت برای خدمت به مردم آمده و کاری نخواهد کرد که موجب نگرانی و ناراحتی آنان شود.»

ارجاع لایحه «مقابله با اخبار خلاف واقع» به مجلس و رای نمایندگان به دوفوریتی شدن آن

لایحه ۲۲ بندی «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» چهارشنبه یک مردادماه از طرف دولت به مجلس ارسال شده بود.

نمایندگان مجلس هم روز یکشنبه ۵ مردادماه بعد از استماع نظرات موافقان و مخالفان، با ۲۰۵ رای موافق، ۴۹ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۵۷ نماینده حاضر در مجلس با بررسی لایحه مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی به صورت دو فوریتی موافقت کردند.

قول رئیس‌جمهور درباره استرداد لایحه در صورت مخالفت‌ها با آن

پس از حواشی ایجاد شده و انتقاداتی که از طرف کارشناسان، فعالان فضای مجازی، حقوقدانان و روزنامه‌نگاران مطرح شد، اخبار غیررسمی و زمزمه‌ها از دستور پزشکیان برای بازپس‌گیری این لایحه خبر دادند.

روزنامه شرق به نقل از یک منبع آگاه در این باره نوشت: «رئیس‌جمهور موافقت کرده است که نتیجه نشست و اجماع نخبگان به‌عنوان مبنای تصمیم نهایی دولت در نظر گرفته شود. به گفته او، در صورت اجماع بر استرداد و خروج لایحه از دستور کار مجلس، دولت آن را خواهد پذیرفت.»

مهم‌ترین ایرادات و معایب مطرح شده درباره لایحه «مقابله با اخبار خلاف واقع»

مهم‌ترین ایرادات و معایب مطرح شده درباره این لایحه را می‌توان در موارد زیر دسته‌بندی کرد:

• شباهت به طرح صیانت از کاربران فضای مجازی که پیش از این در مجلس تدوین و با انتقادات گسترده مواجه شده بود
• محدودیت در فضای مجازی و نگرانی از محدود شدن بیشتر فضای مجازی و محدودیت در دسترسی به اطلاعات
• مجازات‌های سنگین و در نظر گرفتن مجازات‌های سختگیرانه برای منتشرکنندگان محتوای خبری در متن لایحه ارسالی دولت
• ترس از به خطر افتادن آزادی بیان و احتمال ایجاد ترس و نگرانی در میان کاربران برای انتشار نظرات و اخبار.
• تأثیر بر انسجام ملی و نگرانی از اینکه خود این لایحه ممکن است باعث عدم انسجام ملی شود.

آیا بعد از رای‌گیری درباره دوفوریتی شدن لایحه مقابله با فضای مجازی دولت می‌تواند آن را مسترد کند؟

اما درباره امکان استرداد لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» از طرف دولت پس از اینکه لایحه به مجلس ارجاع شده و درباره دوفوریت آن رای‌گیری انجام شده است، ابهاماتی وجود دارد. سیدکریم معصومی، عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز درخواست استرداد لایحه از طرف دولت را قانونی اعلام می‌کند. او در این باره توضیحاتی مطرح کرده که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

با توجه به فضای کشور دولت درخواست استرداد لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» را داد

معصومی به خبرنگار تجارت‌نیوز درباره استرداد لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» توسط دولت چهاردهم بعد از حواشی ایجاد شده گفت: «با توجه به فضای کشور دولت درخواست استرداد لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» را داد. قرار است این لایحه بروزرسانی و بار دیگر به مجلس ارجاع شود.»

لایحه‌ای که دولت به مجلس ارجاع می‌دهد نباید تنش اجتماعی ایجاد کند و امنیت روانی شهروندان را تحت‌تاثیر قرار دهد

او درباره ایراداتی که نسبت به این لایحه وجود دارد، عنوان کرد: «لایحه‌ای که دولت به مجلس ارجاع می‌دهد نباید تنش اجتماعی ایجاد کند و امنیت روانی شهروندان را تحت‌تاثیر قرار دهد. این لایحه موضوعاتی داشت که به نظر من کار دولت برای بازپس‌گیری آن درست بود. از ابتدا هم نیازی به رای‌گیری درباره دوفوریت آن وجود نداشت.»

مصوبه صحن علنی مجلس صرفا درباره بررسی این لایحه به صورت دوفوریت بود

معصومی درباره تصویب دوفوریت بررسی لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» در صحن علنی مجلس و موافقت نمایندگان با آن گفت: «مصوبه صحن علنی مجلس صرفا درباره بررسی این لایحه به صورت دوفوریت بود و مجلس هنوز به بررسی کلیات و جزئیات این لایحه نپرداخته بود.»

او در ادامه توضیح داد: «به هر حال این لایحه دولت بود و این حق را داشت که بخواهد لایحه‌ای که ارجاع داده را مستردد کند.»

نمایندگان هنوز به بررسی کلیات و جزئیات لایحه نپرداخته بودند / چون رای‌گیری درباره کلیات لایحه صورت نگرفته بود، دولت می‌توانست آن را مسترد کند

عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در پایان درباره قانونی بودن استرداد لایحه از طرف دولت عنوان کرد: «باید به این موضوع توجه داشت که مجلس و نمایندگان هنوز در صحن علنی به بررسی کلیات و جزئیات لایحه نپرداخته بودند و چون رای‌گیری درباره کلیات آن صورت نگرفته بود هنوز دولت مهلت لازم برای استرداد آن را داشت که بر همین اساس هم درخواست مسترد شدن لایحه را داده است.»