رشد ۱۲ درصدی صادرات فرش دستباف ایران/ کدام کشور همچنان خریدار است؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، پس از سال‌ها روند نزولی که ارزش صادرات را تا مرز ۵۰ برابر در مقایسه با اوج سال ۱۳۷۳ (۲.۱۳ میلیارد دلار) کاهش داده بود، سرپرست مرکز ملی فرش ایران اعلام کرد که در چهار ماه اول سال ۱۴۰۳، صادرات کل فرش دستباف به ۱۳ میلیون دلار رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان‌دهنده رشد ۱۲ درصدی در صادرات کلی این کالا است. این نخستین نشانه‌های رشد پس از دو دهه محسوب می‌شود.

علل بهبود و تمرکز بر ابریشم

این بهبود صادراتی به رفع موانعی نظیر کاهش رقم تعهد ارزی از ۱۰۰ به ۲۰ درصد ماده اولیه، تسهیل رویه‌هایی مانند رفع مشکل عبور موقت فرش دستباف، و کاهش حقوق ورودی ابریشم خام نسبت داده شده است.

این روند مثبت در حوزه فرش‌های نفیس نیز مشهود است؛ بر اساس آمار‌های هفت ماهه نخست امسال، شاهد صادرات ۲۸ تن فرش دستباف تمام ابریشم ایرانی به ۲۵ کشور مختلف جهان بوده‌ایم که ارزش دلاری این محموله‌ها سه میلیون و ۱۶۰ هزار دلار برآورد شده است. کشور آلمان با خرید ۱۸ تن فرش دستباف تمام ابریشم به ارزش ۶۰۰ هزار دلار، سهم ۶۵ درصدی از کل صادرات فرش تمام ابریشم در این بازه زمانی را به خود اختصاص داده است. پس از آلمان، امارات متحده عربی با خرید چهار تن در جایگاه دومین خریدار قرار می‌گیرد. سایر خریداران مهم فرش دستباف ابریشمی ایران شامل ژاپن، چین، کانادا و چک هستند.

جایگاه جهانی و چالش‌ها

با وجود این گشایش‌ها، تحلیل‌ها تأکید می‌کنند که ریشه مشکلات عمیق‌تر است. پس از افت شدید تاریخی، ایران همچنان در میان سه صادرکننده برتر فرش دستباف جهان پس از هند و مصر جای دارد، اما سهم ایران از بازار جهانی اکنون تنها ۷.۹ درصد است. دلایل اصلی افت تاریخی شامل تحریم‌ها، عرضه محصولات بی‌کیفیت توسط رقبایی مانند چین و هند، و سیاست‌های نادرست مانند الزام تعهد ارزی بود. نگرانی جدی دیگر، مهاجرت طراحان فرش به کشور‌هایی مانند ترکیه است که پتانسیل نوآوری در این صنعت را تهدید می‌کند.

در راستای تسهیل فروش به مصرف‌کننده نهایی، بر اساس مصوبه هیئت وزیران، هر شخص می‌تواند تا سقف ۲۴ متر مربع فرش دستباف ایرانی را یک بار در سال با رویه پستی از کشور خارج نماید، اقدامی که نشان‌دهنده تلاش برای باز کردن کانال‌های جدید توزیع است.