ترسیم نقشه راه زیست بوم فناوری و نوآوری غذا در مراکز علمی

بررسی ظرفیت دانش بنیان‌ها در صنایع کشور (۶۳)

نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به این موضوع که تولید دانش‌بنیان در زیست بوم فناوری و نوآوری غذا با چالش‌هایی مواجه است، گفت: نبود نقشه راه مشخص برای آینده صنعت غذایی کشور، سیاست‌گذاری‌های نامناسب در زیست بوم و عدم همکاری بین دانشگاه‌ها، مراکز علمی، چالش‌های اصلی بخش کشاورزی است.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا، ایران برای رهایی از اقتصاد نفتی راهی جزء حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیانی شدن ندارد. این مطلب شاید بار‌ها شنیده شده باشد، اما اجرای کامل آن زمان براست و تحول یک شبه در اقتصاد کشور دور از انتظاراست.

طراحی یک چارچوب مفهومی از اقتصاد دانش بنیان و تدوین شاخص‌های مهم اجرای این علم در اقتصاد همواره مورد تاکید کارشناسان و صاحبنظران درحوزه اقتصاد دانش‌بنیان بوده است، اما باید در نظر داشت برای اجرای این چارچوب‌ها ابزار‌هایی مانند پرورش نخبگان، ارتباط فضای دانشگاهی با سایر بخش‌های اقتصادی، تبیین برنامه‌ها و اهداف کوتاه و بلند مدت و سایر موارد مورد نیاز است که هنوز به بخش‌های زیادی از این مولفه‌ها تا رسیدن به ایده آل‌های اقتصاد دانش‌بنیان دست نیافته‌ایم.

توجه به توسعه نظام علمی و پایدار در بخش کشاورزی 

تحول در بخش کشاورزی وتسریع بخشی به گذر ازتولیدات سنتی و دستیابی به بستر نوین تولیدات در کشاورزی از چند جنبه حائز اهمیت است. حفظ امنیت غذایی، حفظ اشتغال و استفاده بهینه از منابعی که در اختیار است نکات قابل توجهی است که در توسعه نظام علمی و پایدار در بخش کشاورزی باید به آن توجه داشت.

در همین رابطه هامان هاشمی نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار آنا گفت: بخش کشاورزی یکی از مهمترین بخش‌ها در گذر از اقتصاد نفتی به سمت اقتصاد با محوریت دانش است که قطعا نیاز به تقویت زیرساخت‌ها برای به وجود آمدن بستر‌های لازم توسعه دانش در تولیدات محصولات کشاورزی است؛ چراکه برای گام برداشتن در این مسیر باید یکسری اطلاعات و برنامه‌های جدید تهیه و به مرحله اجرا برسد در غیر این صورت صحبت از اقتصاد دانش بنیان اساسا بی پایه است.

نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: در این بین نقش دولت ها، پایدارسازی محیط کسب وکاربرای حضور بیشتر نخبگان علمی صرف نظر از هر گرایشی است به گونه‌ای که نخبه، دانش آموخته و کارآفرین ما بتواند شرایط را پیش بینی کند و تحت هر شرایطی احساس نکند، وضعیت فعالیت و کسب وکاری که در آن تلاش می‌کندبا ناامنی و مشکلات ناخواسته مواجه شود.

هاشمی با بیان اینکه استفاده از ظرفیت نهاد‌های علمی و دانشگاهی و اجرای تجارب و دستاورد‌های مطلوب در پرورش و حمات از نخبگان و دانش آموختگان راه را برای ادامه حرکت به سمت کشاورزی نوین هموار می‌کند، گفت: فارغ از نگاه کهنه و نخ نما و قطعا با نگرش جدید برپایه‌های علم و تخصص راهکار مناسبی برای کاهش مهاجرت نخبگان و ایجاد زمینه اشتغال و کارآفرینی برای قشر نخبه کشور فراهم می‌سازد.

وی تصریح کرد: برای تبدیل شدن به کشاورزی نوین علاوه بر نیاز به نیرو‌های متخصص و کارآمد، نیاز به سیاست های راهبردی در این مسیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

به گفته هاشمی؛ با توجه به پرورش نخبگان علمی در زمینه تقویت بنیه کشاورزی با توجه به محدویت های منابع طبیعی باید با ایجاد پارک‌های علم و فناوری در شناسایی استعداد‌ها و رشد و بالندگی نخبگان و فعالان در حوزه دانش‌بنیان و از همه مهتر شناسایی ظرفیت‌های منابع طبیعی و حفظ و نگهداری از ذخایری که روزی قطعا به پایان می رسد، سهم بزرگی در اقتصاد کشور را دارند چراکه امروز بخش کشاورزی در کشور نیاز به سیاست گذاری نو برای حفظ امنیت غذایی مردم دارد و دراین بین از دانش‌بنیان‌ها در کشور با توجه به نیاز این بخش، باید حمایت‌های جدی‌تری نسبت به سال‌های گذشته انجام گیرد تا  در فضای کسب‌وکار‌های نوین، اکوسیستم خوبی ایجاد شده است.

تبدیل ایده به محصول و تجاری‌سازی آن نیازمند حمایت‌های جدی‌تری است

وی افزود: تبدیل ایده به محصول و تجاری‌سازی آن نیازمند حمایت‌های جدی‌تری است و وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تامین امنیت غذایی باید با رویکرد حل مسئله به دنبال شرکت‌های دانش‌بنیان برود.

نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: باید خلاء‌ها شناسایی شده و با معرفی آنها به شرکت‌هایی که در این حوزه استعداد داشته و از دانشگاه‌های مختلف فارغ‌التحصیل شده و در این حوزه امکان آن را دارند که به کمک بهره‌برداران بیایند با رویکرد حل مسئله وارد عرصه شوند.

این فعال بخش خصوصی با اشاره به این موضوع که تولید دانش‌بنیان درزیست بوم فناوری و نوآوری غذا با چالش‌هایی مواجه است؛ گفت: نبود نقشه راه مشخصی برای آینده صنعت غذایی کشور، سیاست گذاری‌های نامناسب در زیست بوم و عدم همکاری بین دانشگاه‌ها، مراکز علمی و بخش عظیم کشاورزی در کشور از جمله چالش‌هایی است که برای رسیدن به اهداف کلان در اقتصاد دانش بنیان نیازمند بازبینی و بازنگری در اسناد بالا دستی است.

هاشمی تاکید کرد: کمرنگ بودن دانش فنی در تولید دانش بنیان در زیست بوم صنایع غذایی یکی ازچالش‌های اصلی در این حوزه است که بر اساس اطلاعات و آمار‌های رسمی، فرسودگی ماشین آلات، کاهش نیروی انسانی و ارتباط ضعیف مراکز علمی با کشاورزان می‌تواند این بخش را به واسطه ضرورت حفظ امنیت غذایی کشور، به مخاطره بیندازد.