به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران( سنا)، صنعت روانکار یکی از صنایع مهم بازار سرمایه است. روانکارها در گروه فرآوردههای نفتی، کک و سوخت هستهای در بورس دسته بندی می شوند. این صنعت چشم انداز رو به رشدی دربازارهای جهانی دارد و شرکت های این گروه درصورت افزایش توان صادراتی خود می توانند درآمدهای خودرا افزایش دهند.
در حال حاضر شرکت های نفت ایرانول(شرانل)، نفت سپاهان (شسپا)،نفت پارس (شنفت) و نفت بهران( شبهرن)۴ شرکت بزرگ تولید کننده در صنعت روانکار هستند که سهامشان در بازار سهام دادو ستد می شود.
با وجود چشم انداز مثبتی که پیش روی این صنعت وجود دارد آن طور که آمار ها نشان می دهد؛ در طول چند سال گذشته، به ویژه از سال ۱۳۹۹ به بعد، نرخ فروش محصولات شرکت های این گروه تناسبی با افزایش قیمت لوب کات، به عنوان ماده اولیه، نداشته است. این موضوع ناشی از قیمتگذاری محصولات این شرکتهاست. این موضووع باعث شده شکاف افزایش نرخ فروش با افزایش نرخ مواد اولیه از سال ۱۴۰۰ به بعد با سرعت زیادی افزایش یابد.
در سال ۱۴۰۰ نرخ فروش این صنعت ۲۰۷ درصد رشدکرد اما قیمت لوب کات ۴۹۴ درصد افزایش یافته است. این شکاف در سال ۱۴۰۳ به اوج خود رسید و در شرایطی که میزان افزایش نرخ فروش ۳۲۹ درصد بود اما میزان افزایش قیمت لوب کات به عنوان ماده اولیه ۸۳۶ درصد بود که این موضوع شرکت های این گروه را متاثر کرده و به کاهش حاشیه سود این صنعت منجر شده است.
کاهش حاشیه سود
صورت های مالی ۹ ماهه ۴ شرکت نفت ایرانول، نفت سپاهان، نفت پارس و نفت بهران نشان میدهد؛ حاشیه سود خالص این صنعت که در ۹ ماه سال مالی گذشته ۱۷ درصد بوده و با ۳ واحد درصد کاهش به ۱۴ درصد رسیده است. حاشیه سود نفت پارس از ۱۹ درصد به ۱۲ درصد رسیده است. همچنین حاشیه سود نفت بهران از ۱۵ درصد به ۱۱ درصد و ایرانول از ۱۵ درصد به ۱۲ درصد کاهش یافته است. با این حال حاشیه سود نفت سپاهان در حد ۱۹ درصد باقی مانده است.
این کاهش حاشیه سود در شرایطی اتفاق افتاده که داده های موجود نشان می دهد؛ جمع کل سود خالص این گروه در ۹ ماه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با ۱۳ درصد افزایش به ۹ هزار و ۶۰۶ میلیارد تومان رسیده است.
دلایل کاهش حاشیه سود
آن طورکه گروه مدیریت دارایی کیان روایت میکند، دلیل اصلی کاهش حاشیه سود صنعت روانکار، افزایش نیافتن قیمت محصولات شرکتهای این گروه متناسب با افزایش قیمت مواد اولیه بوده است. طبق این اطلاعات تحت تاثیر تحولات ایجاد شده در بازار نفت و افزایش قیمت ارز نیمایی، اسپرد دلاری محصولات صنعت روانکار که با لوب کات تولید می شود، به ازای هر مترمکعب به زیر ۵۰۰ دلار رسیده که این میزان پایین ترین رقم در ۳ سال گذشته است.
زمینههای اولیه کاهش اسپرد صنعت روانکار به اواخر سال ۱۴۰۰ باز میگردد که قیمت نفت برنت تا بهار ۱۴۰۱ به ۱۱۰ دلار در هر بشکه رسید و پس از آن با وجود کاهش قیمت نفت اما اسپرد نفت کوره تا اواسط سال ۱۴۰۱ کاهش یافت.
در این دوره با توجه به فرمول قیمت گذاری لوب کات(بر مبنای نفت کوره ۱۸۰ فوب خلیج فارس) اسپرد محصولات نهایی صنعت روانکار به حدود ۱۰۰۰ دلار در هر مترمکعب رسید.
پس از این دوره بار دیگر در اواخر سال ۱۴۰۱ به دلیل رشد یکباره قیمت ارز نیمایی، اسپرد محصولات نهایی صنعت روانکار کاهش یافت.
در این دوره یعنی تا اواخر تابستان ۱۴۰۲ قیمت گذاری لوب کات با دلار ۲۸ هزارو ۵۰۰ تومان انجام میشد اما پس از این دوره قیمت گذاری لوب کات به دلار مرکز مبادله ارز و طلا تغییر کرد.
با وجود این اتفاق، افزایش نیافتن نرخ محصولات نهایی شرکت های روانکار منجر به کاهش شدیدتر اسپرد صنعت روانکار شد به طوری که متوسط اسپرد محصولات نهایی در سال ۱۴۰۲ به ۷۵۰ دلار در هر متر مکعب رسید.
این پایان کار نبود و در بهار ۱۴۰۳ نیز اسپرد این صنعت با رشد قیمت لوب کات و قیمت ارز با کاهش بیشتری مواجه شد و به کمتر از ۶۰۰ دلار رسید.
در شرایط کنونی نیز افزایش قابل توجه قیمت ارز نیمایی و سپس تشکیل بازار ارز توافقی، به رشد قابل توجه قیمت تمام شده محصولات نهایی شرکت های این گروه منجر شده و افزایش نیافتن نرخ محصولات نهایی، حاشیه سود محصولات صنعت روانکار راتحت تاثیر قرار داده و موجب شده اسپرد محصولات با لوب کات به کف ۳ سال اخیر و به ۵۰۰ دلار برسد.
مقایسه صورت های مالی صنعت روانکار در ۹ ماهه امسال نسبت به ۹ ماهه سال قبل
شرح |
نفت ایرانول |
نفت بهران |
نفت سپاهان |
نفت پارس |
جمع |
درآمدعملیاتی پارسال- میلیون ریال |
۱۰۴,۹۴۷,۸۹۳ |
۱۵۲,۵۸۴,۹۶۱ |
۱۶۰,۱۴۲,۷۵۱ |
۸۹,۱۹۴,۹۴۸ |
۵۰۶,۸۷۰,۵۵۳ |
درآمدعملیاتی امسال- میلیون ریال |
۱۵۰,۵۷۸,۴۹۵ |
۲۱۰,۵۴۷,۶۴۲ |
۲۰۸,۰۱۸,۸۶۹ |
۱۱۴,۲۹۳,۱۸۸ |
۶۸۳,۴۳۸,۱۹۴ |
سود(زیان)عملیاتی پارسال- میلیون ریال |
۱۸,۸۶۴,۹۷۹ |
۳۲,۲۳۵,۷۰۵ |
۳۱,۹۴۳,۰۹۴ |
۲۳,۳۰۷,۱۸۴ |
۱۰۶,۳۵۰,۹۶۲ |
سود(زیان)عملیاتی امسال- میلیون ریال |
۲۱,۶۶۹,۱۲۱ |
۳۲,۸۸۳,۶۲۲ |
۴۰,۶۴۷,۳۲۶ |
۲۱,۰۸۶,۲۷۱ |
۱۱۶,۲۸۶,۳۴۰ |
سود(زیان)خالص پارسال- میلیون ریال |
۱۵,۴۱۷,۸۸۲ |
۲۲,۶۹۳,۰۸۲ |
۲۹,۸۵۵,۹۲۵ |
۱۷,۱۷۱,۳۶۱ |
۸۵,۱۳۸,۲۵۰ |
سود(زیان)خالص امسال- میلیون ریال |
۱۸,۳۱۶,۰۸۱ |
۲۳,۶۹۴,۷۶۰ |
۳۹,۸۳۴,۹۹۸ |
۱۴,۲۲۱,۷۹۱ |
۹۶,۰۶۷,۶۳۰ |
حاشیه سود (زیان) عملیاتی پارسال- درصد |
۱۸ |
۲۱ |
۲۰ |
۲۶ |
۲۱ |
حاشیه سود (زیان) عملیاتی امسال- درصد |
۱۴ |
۱۶ |
۲۰ |
۱۸ |
۱۷ |
حاشیه سود (زیان) خالص پارسال- درصد |
۱۵ |
۱۵ |
۱۹ |
۱۹ |
۱۷ |
حاشیه سود (زیان) خالص امسال- درصد |
۱۲ |
۱۱ |
۱۹ |
۱۲ |
۱۴ |
تغییر سود(زیان)عملیاتی – میلیون ریال |
۲,۸۰۴,۱۴۲ |
۶۴۷,۹۱۷ |
۸,۷۰۴,۲۳۲ |
-۲,۲۲۰,۹۱۳ |
۹,۹۳۵,۳۷۸ |
تغییر سود(زیان)عملیاتی – درصد |
۱۵ |
۲ |
۲۷ |
-۱۰ |
۹ |
تغییر سود(زیان) خالص- میلیون ریال |
۲,۸۹۸,۱۹۹ |
۱,۰۰۱,۶۷۸ |
۹,۹۷۹,۰۷۳ |
-۲,۹۴۹,۵۷۰ |
۱۰,۹۲۹,۳۸۰ |
تغییر سود(زیان) خالص- درصد |
۱۹ |
۴ |
۳۳ |
-۱۷ |
۱۳ |
بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی پارسال |
-۸۲,۶۹۷,۶۷۴ |
-۱۱۳,۷۶۷,۵۷۰ |
-۱۱۵,۶۶۸,۸۴۳ |
-۶۲,۴۷۹,۳۴۸ |
-۳۷۴,۶۱۳,۴۳۵ |
بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی امسال |
-۱۲۲,۵۴۹,۷۰۲ |
-۱۶۲,۹۱۰,۷۱۲ |
-۱۵۶,۵۲۰,۷۵۳ |
-۸۹,۳۳۷,۶۵۰ |
-۵۳۱,۳۱۸,۸۱۷ |
هزینه های مالی پارسال- میلیون ریال |
-۳۹۴,۸۹۴ |
-۵,۱۰۷,۶۱۴ |
-۱,۳۳۱,۴۶۰ |
-۳,۰۴۰,۳۷۹ |
-۹,۸۷۴,۳۴۷ |
هزینه های مالی امسال- میلیون ریال |
-۱,۴۵۰,۱۶۸ |
-۶,۵۰۸,۴۸۷ |
-۱,۷۱۰,۳۴۶ |
-۳,۶۲۰,۴۵۱ |
-۱۳,۲۸۹,۴۵۲ |
source