همزمان با تشدید بحران آلودگی هوا، دولت برای تأمین سوخت نیروگاه‌ها به جای گاز، روزانه معادل سوخت ۱۴ کیلومتر نفتکش مازوت مصرف می‌کند. عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، این اقدام را با تولید مازوت بدون سولفور توجیه می‌کند و آن را راهی برای تطبیق عرضه و تقاضای انرژی می‌داند. این وابستگی مقطعی، مسیر توسعه نیروگاه‌های گازی و انرژی‌های تجدیدپذیر را به تعویق می اندازد.
به گزارش خبرگزاری آنا، در میانه‌ی خبر‌های آلودگی شدید هوا و نگرانی‌های زیست‌محیطی، دوباره خبر مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های ایران بر سر زبان‌ها افتاده است. خوش‌نشینی پایتخت ایران به عنوان پنجمین شهر آلوده جهان که البته طی روزهای گذشته به عنوان اولین شهر آلوده دنیا مطرح شده و همچنین بحرانی بودن وضعیت کیفیت هوا در تمامی شهر‌های ایران، دوباره توجهات را به سمت مدیریت دولت در امور نیروگاهی جلب کرد. در گزارش‌هایی که به نقل از رسانه‌های دولتی منتشر شده، در ۲۳ آبان، نیروگاه‌های کشور بیش از ۲۱ میلیون لیتر مازوت در یک روز سوزانده‌اند.
این مقدار سوخت سنگین معادل آن است که نفتکش‌هایی به طول حدود ۱۴ کیلومتر برای انتقال احتیاج باشد که رقمی سنگین و زیاد به نظر می‌رسد. دولت این اقدام را در راستای رفع ناترازی انرژی و تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها و مناطق مسکونی اعلام کرده است. اما مسئله فقط یک تصمیم فنی یا ناترازی مقطعی نیست؛ بلکه نمادی است از چالش عمیق سیاست‌گذاری انرژی در کشور؛ مازوت، سوختی با آلایندگی بسیار بالا، به‌عنوان جایگزینی برای گاز در نیروگاه‌ها استفاده می‌شود، اما استفاده گسترده از آن پیامد اقتصادی، اجتماعی و محیطی دارد که نمی‌توان آن را به‌سادگی نادیده گرفت.
در سال‌های قبل خبر مازوت‌سوزی پنهانی و دهان به دهان منتشر می‌شد و اوایل دولت دست به تکذیب آن می‌زد. اما بعد از مدتی خود آمار و ارقام مربوط به این اتفاق را منتشر می‌کند و به نظر می‌رسد دنبال جایگزینی برای خلاصی مردم از مازوت و این حجم از آلودگی هوا ندارد.
ادعای جدید؛ مازوت بدون سولفور
سید حمید حسینی، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی آنا، درباره وضعیت امروز تامین سوخت نیروگاه‌ها گفت: به طور کلی نیروگاه‌ها به طوری طراحی شده‌اند که تنها ۳۰ درصد از نیازشان را بتوانند با مازوت برطرف کنند. بیش از این حد امکان‌پذیر نیست و باید از سوخت‌های دیگر استفاده کنند. دولت از پارسال به دنبال راهکار کاهش آلودگی مصرف مازوت رفته و توانسته برای امسال، مازوت با درصد سولفور بسیار کم یا حتی بدون سولفور تولید کند؛ چرا که دلیل اصلی آلودگی مازوت، به میزان سولفور آن باز می‌گردد.
وی ادامه داد: در حال حاضر ۳۲۰ میلیون لیتر مازوت بدون سولفور برای نیروگاه اراک تولید شده تا بتواند روزانه از ان استفاده کند و از میزان آلودگی بکاهد. مازوت بدون سولفور هم عملکردی مشابه گازوئیل دارد و از هر لحاظی بهتر است. چاره‌ای جز استفاده از مازوت برای تطبیق نیاز و عرضه انرژی در سطح کشور نداریم و توسعه استفاده از مازوت بدون سولفور که میزان آلایندگی به مراتب کمتری دارد و می‌تواند تا حد زیادی جایگزین گازوئیل شود، شرایط را بهتر از سال‌های پیش می‌کند.
مصرف بنزین باید کم شود
حسینی در ادامه صحبت‌های خود به دلایل آلودگی هوای فعلی اشاره کرد و گفت: بیش از ۱۰ میلیون خودرو فرسوده در کشور وجود دارد، که بخش زیادی از آنها در شهر‌هایی مثل تهران فعال‌اند. خودرو‌های فرسوده، موتورسیکلت‌هایی که تعداد آنها هم‌اندازه تعداد خودرو در تهران است و بخش زیادی از آنها فرسوده‌اند، در کنار عدم وزش باد و نبود بارندگی را میتوان عامل اصلی آلودگی هوای امروز دانست. امید داریم با رویکرد جدید دولت و افزایش قیمت بنزین، مصرف این سوخت کاهش یافته و ماشین‌های فرسوده از چرخه فعالیت خارج شوند. با خروج این خودروها، حدود ۳۰ درصد از مصرف بنزین کم شده و در ادامه هم ترافیک و هم مشکل الودگی هوا تا حد زیادی برطرف خواهد شد.
برنامه دولت معلوم نیست
به گفته حسینی؛ از منظر تامین سوخت تقریبا وضعیت پیچیده است. داده‌ها نشان می‌دهد که تحویل سوخت مایع به نیروگاه‌ها امسال نسبت به پارسال افزایش داشته، به طوری که گزارش ها از رشد ۴۲ درصدی تحویل نفت‌گاز و مازوت به نیروگاه‌ها حکایت دارد. این افزایش تحویل، هم می‌تواند نشانه‌ی تلاش برای پاسخ به کسری سوخت گاز باشد و هم زنگ خطری برای ادامه وابستگی به سوخت‌های بسیار آلاینده.
ادامه شعار مازوت بدون سولفور
به گزارش آنا،از نظر محیط‌زیستی، استفاده گسترده از مازوت تاثیرات جدی دارد. مازوت حاوی مقادیر زیاد سولفور است که در حین سوختن، ذرات معلق سمی و گاز‌های خطرناک تولید می‌کند؛ ذراتی که سلامت سیستم تنفسی را تهدید می‌کنند. حال ادعا شده که دولت مازوت بدون سولفور را در اختیاز نیروگاه‌ها قرار داده تا بتواند از آلودگی‌ها بکاهد. در این نقطه، سوال یکپارچگی سیاست مطرح می‌شود؛ آیا دولت حاضر است از گزینه مقطعی مازوت‌سوزی خارج شود و به جای آن روی گزینه‌های پایدارتر سرمایه‌گذاری کند؟ گزینه‌هایی مثل توسعه نیروگاه‌های گازی، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر یا ساخت نیروگاه‌هایی با سوخت پاک‌تر. یا همچنان بر شعار مازوت بدون سولفور ادامه خواهد داد و تقصیر را بر گردن باد و عدم بارندگی خواهد انداخت؟
ایران به دلیل بهره‌مندی از موقعیت ارزشمند جغرافیایی می‌تواند به سمت سوخت پاک و انرژی پایدار حرکت کند؛ حتی اکر یک چهارم نیاز کشور هم از این طریق تامین شود، خود نقطه پیشرفت جدیست، اما هیچ زمان برنامه جدی از سمت دولت برای این موضوع ندیدیم. حال هم که برخی امیددارند گرانی بنزین بتواند آلودگی هوا را کم کند!
source